Doğan Büyük Türkçe Sözlük

Doğan Büyük Türkçe Sözlük-Mehmet Doğan

Büyük Türkçe Sözlük, ilk defa 1981’de yayınlandı. Hazırlayıcısı, işe yarar bir sözlük bulamamaktan şikâyetçiydi ve öncelikle kendi ihtiyacını gözeterek bir sözlük çalışmasına girişmek zorunda kalmıştı. Bu mecburiyetin eseri, 1981’de okuyucu ile buluştu. Gördüğü ilgi, ihtiyacın yaygınlığı hakkında fikir veriyordu. Büyük Türkçe Sözlük, yayınlandığı zaman sözlük anlayışındaki farklı yaklaşımı ile kendini kabul ettirdi. Kelimeleri şu veya bu sebeple sözlük dışında bırakmayan, kullanılma ölçüsüne göre değerlendiren; tariflerde resmî-ideolojik tarafgirliklerden uzak duran tavrıyla bilhassa dikkati çekti.
Büyük Türkçe Sözlük’ün Türkiye’de sözlük alanının tanziminde belirleyici rolü, şimdi daha iyi fark ediliyor. Son bir kaç yıl içinde, Cumhuriyet döneminin resmî/yarı resmî sözlüğü yenilendi, genişletildi ve böylece yayınlandı. Bu bile, 1945’te ortaya konulan daraltılmış teklif/telkin sözlüğü anlayışının terk edilmek zorunda kalındığını göstermektedir. Artık az sayıda “öztürkçe” kelime ile yetinme veya övünme zihniyeti tarihe gömülmüştür. Dikkati çeken bir başka husus da, Kurum sözlüğünün uzun zamandır iki cilt olarak yayınlanma düşüncesinden vazgeçilmesi, Büyük Türkçe Sözlük gibi tek cilt olarak sunulmasıdır. Bu baskıda biçim yönünden de Büyük Türkçe Sözlük örneğinin ne ölçüde etkili olduğu görülebilmektedir.